Giới thiệu chung về chùa Khắc Tứ Khải Đoan
Chùa Sắc Tứ Khải Đoan, tọa lạc tại số 117 đường Phan Bội Châu, phường Thống Nhất, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, là ngôi chùa lớn nhất và lâu đời nhất tại Tây Nguyên.
Được xây dựng vào năm 1951, chùa không chỉ là một công trình tâm linh quan trọng mà còn là biểu tượng văn hóa, lịch sử của vùng đất cao nguyên đầy nắng và gió.
Tên gọi “Khải Đoan” được ghép từ tên của vua Khải Định và Đoan Huy Hoàng Thái Hậu – người sáng lập ngôi chùa, đồng thời là thân mẫu của vua Bảo Đại. Đây cũng là ngôi chùa cuối cùng tại Việt Nam được phong “Sắc Tứ” dưới triều đại vua Bảo Đại vào năm 1953, đánh dấu một mốc son trong lịch sử Phật giáo Việt Nam.
Lịch sử hình thành chùa Khắc Tứ Khải Đoan
Chùa Sắc Tứ Khải Đoan được khởi công xây dựng vào năm 1951 theo ý nguyện của Đoan Huy Hoàng Thái Hậu Hoàng Thị Cúc, chính phi của vua Khải Định. Với sự hỗ trợ của Nam Phương Hoàng Hậu và sự đóng góp của các Phật tử, chùa được hoàn thành phần hậu tổ và nhà giảng trước, đến năm 1953 mới xây dựng chánh điện. Công trình này được thực hiện bởi những nghệ nhân tài hoa từ cố đô Huế, mang đậm dấu ấn kiến trúc cung đình.
Năm 1953, nhân dịp lễ an vị lạc thành nhà Hậu Tổ, vua Bảo Đại đã ban sắc phong “Sắc Tứ Khải Đoan”, ghi nhận công đức của người sáng lập và khẳng định vị thế đặc biệt của ngôi chùa.
Chùa không chỉ là trung tâm Phật giáo của tỉnh Đắk Lắk mà còn là nơi khởi nguồn cho sự phát triển của Phật giáo Tây Nguyên. Từ đây, hàng trăm ngôi chùa khác trong khu vực đã được hình thành, đánh dấu sự lan tỏa mạnh mẽ của đạo pháp. Hiện nay, chùa là trụ sở của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Đắk Lắk, được người dân địa phương thân thuộc gọi là “chùa Lớn” hoặc “chùa Tỉnh Hội”.
Kiến trúc độc đáo của chùa Khắc Tứ Khải Đoan
Chùa Sắc Tứ Khải Đoan nổi bật với lối kiến trúc hài hòa, kết hợp giữa phong cách cung đình Huế, nhà sàn Tây Nguyên và một chút hiện đại, phản ánh sự giao thoa văn hóa đặc sắc của thời kỳ xây dựng. Ngôi chùa có tổng diện tích khoảng 320m², được thiết kế theo kiểu chữ Tam với ba khu vực chính: cổng tam quan, chánh điện và hậu tổ.
Cổng tam quan
Cổng tam quan của chùa mang đậm dấu ấn kiến trúc kinh thành Huế, với mái ngói uốn cong, chạm khắc tinh xảo.
Công trình này cao 7m, rộng 10,5m, gồm hai tầng với ba vòm cửa, phía trên có lầu vọng nguyệt, tạo nên vẻ uy nghi và cổ kính. Trước và sau cổng đều khắc dòng chữ “Khải Đoan Tự”, khẳng định tên gọi thiêng liêng của chùa.
Chánh điện
Chánh điện là trái tim của chùa, được chia thành hai phần: nửa trước mang dáng dấp nhà dài của người Ê Đê Tây Nguyên, nửa sau theo phong cách hiện đại nhưng vẫn giữ nét cung đình.
Các cột gỗ lim vững chãi, chạm khắc hoa văn tinh tế, tạo nên không gian trang nghiêm.
Nổi bật trong chánh điện là tượng Phật Thích Ca bằng đồng, cao 1,1m, đặt trên đài sen bằng gỗ quý cao 0,35m, được các nghệ nhân chế tác tỉ mỉ.
Bên phải chánh điện là đại hồng chung cao 1,15m, chu vi đáy 2,7m, nặng 380kg, do các nghệ nhân Huế đúc vào năm 1954.
Hành lang và khuôn viên
Hành lang chùa được thiết kế rộng rãi, lót gạch men tối màu, với lan can gỗ chạm khắc công phu, mang phong cách nhà rường Huế kết hợp nét đặc trưng Tây Nguyên. Khuôn viên chùa thoáng đãng, rợp bóng cây xanh, nổi bật với cây bồ đề do Đại đức Narada tặng từ Tích Lan năm 1962.
Dưới gốc bồ đề là tượng Phật Thích Ca lộ thiên, được chạm khắc tinh xảo, mang lại cảm giác thanh tịnh cho du khách. Ngoài ra, chùa còn có điện Quan Âm Bồ Tát (xây dựng năm 1970) và Công Đức Tạng, nơi lưu giữ nhục thân cố Hòa thượng Thích Quang Huy, trụ trì chùa từ 1963 đến 1993.
Vẻ đẹp tổng thể
Chùa sử dụng chủ yếu chất liệu gỗ với tông màu nâu trầm, tạo nên vẻ trầm mặc, cổ kính, hòa quyện với thiên nhiên xung quanh.
Mái ngói âm dương, các chi tiết chạm khắc hình Đức Phật, La Hán, Bồ Tát trên tường và cột nhà đều thể hiện sự tài hoa của các nghệ nhân, mang đậm màu sắc Phật giáo.
Dù đã trải qua nhiều lần trùng tu, chùa vẫn giữ được nét kiến trúc nguyên thủy, trở thành một công trình nghệ thuật độc đáo.
Ý nghĩa văn hóa và tâm linh
Chùa Sắc Tứ Khải Đoan không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là trung tâm sinh hoạt tôn giáo và văn hóa của người dân Đắk Lắk. Hàng năm, chùa tổ chức nhiều nghi lễ và lễ hội truyền thống như lễ cầu an, lễ Vu Lan báo hiếu, Đại lễ Phật Đản, thu hút đông đảo Phật tử và du khách tham gia.
Ngôi chùa còn là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử quý báu, gắn liền với triều đại nhà Nguyễn và phong trào chấn hưng Phật giáo Việt Nam. Với hơn nửa thế kỷ tồn tại, chùa đã chứng kiến bao thăng trầm của đất nước, trở thành biểu tượng của sự trường tồn và an yên giữa lòng Tây Nguyên.
Điểm đến du lịch hấp dẫn
Không chỉ là chốn linh thiêng, Chùa Sắc Tứ Khải Đoan còn là điểm đến du lịch nổi tiếng, thu hút du khách bởi vẻ đẹp cổ kính và không gian thanh tịnh.
Các góc check-in như cổng tam quan, hành lang chùa, khu vực cây bồ đề hay chánh điện luôn được giới trẻ yêu thích, tạo nên những bức ảnh mang phong cách cổ điển đầy ấn tượng.
Du khách khi đến chùa nên lưu ý mặc trang phục kín đáo, lịch sự, đi nhẹ nói khẽ và bỏ giày dép khi vào khu vực chánh điện để giữ gìn sự tôn nghiêm.
Một số góc check – in đẹp dành cho bạn
